رَمَضان یا رَمَضان المُبارَک نام نهمین ماه سال قمری که روزه در آن بر مسلمانان واجب است. قرآن کریم، بنابر برخی آیات قرآنی، در ماه رمضان نازل شده و شب قدر در این ماه واقع است. اولین امام شیعیان حضرت علی(ع) در بیست و یکم ماه رمضان به شهادت رسیده و این بر اهمیت این ماه برای شیعیان افزوده است.

از مهم‌ترین عبادت‌های این ماه، روزه‌داری، تلاوت قرآن، اِحیای شبهای قدر (شب زنده‌داری)، دعا و استغفار، افطاری‌دادن و کمک به نیازمندان است. این ماه، در میان مسلمانان از احترام و جایگاه ویژه‌ای برخوردار و ماه عبادت است و مؤمنان با مقدمه‌سازی و فراهم‌کردن زمینه‌های معنوی در ماه‌های رجب و شعبان خود را برای ورود به این ماه و استفاده از برکت‌های آن آماده می‌کنند.

کلمه «رَمَضان»، مصدر از ماده «رـ م ـ ض» به معنای حرارت شدید و سوزاندن است.برخی لغت شناسان بر آنند که علت نامگذاری آن ماه خاص به رمضان، شدت گرمای فصلی است که ماه در آن قرار داشته است و این نامگذاری ارتباطی با تکلیف روزه ندارد زیرا تکلیف روزه پس از اسلام بر عهده مسلمانان گذاشته شد و رمضان پیش از اسلام نیز نام این ماه بوده است.

رمضان یک مناسبت مذهبی است که در طول نهمین ماه قمری، ماه رمضان، رخ می‌دهد. مسلمانان معتقدند قرآن در این ماه بر پیامبر اسلام فرود آمده‌است. در قرآن، مستقیماً به کسانی که ایمان آورده‌اند دستور داده شده که در این ماه روزه بگیرند.رمضان واژه‌ای عربی است که از سه حرف اصلی «رم‌ض» ساخته‌شده‌است. الرمض به معنای سوختن (گرمای شدید، زمین سوزان، کوتاه‌بودن و جیره‌)است. منظورازسوختن،سوزانده شدن گناهان دراین ماه می باشد.این ماه به عنوان خجسته‌ترین و بهترین ماه در اسلام شناخته می‌شود. از این ماه به عنوان ماه میهمانی خدا نیز نامبرده می‌شود.شب قدر شبی از شبهای ماه رمضان که از نظر مسلمانان مبارکترین شب سال میباشد، یکی از سوره های قرآن بنام سوره قدر به توصیف این شب پرداخته است ولی در قرآن بطور صریح به شماره شب آن در ماه رمضان اشاره نشده است.مهمترین پرهیز این ماه روزه داری، است. روزه داران از اذان صبح تا اذان مغرب از خوردن وآشامیدن خودداری می‌کنند و سعی می‌کنند با کنترل خواسته‌های خود تزکیه نفس را تمرین و ملکه نفس کنند. نحوه روزه داری در قرآن طی آیه های 183 الی 188 سوره بقره اشاره شده است.